Οι κολικοί στα μωρά παραμένουν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της πρώτης περιόδου ζωής. Πρόκειται για έντονο, επίμονο κλάμα που διαρκεί πάνω από 3 ώρες την ημέρα, πάνω από 3 ημέρες την εβδομάδα και συνεχίζεται για περισσότερο από 3 εβδομάδες. Συνήθως κάνουν την εμφάνισή τους γύρω στις 2 εβδομάδες ζωής, αν το μωρό είναι τελειόμηνο, ενώ μπορεί να εμφανιστούν λίγο αργότερα σε πρόωρα βρέφη.
Εχει αποδειχτεί ότι το φύλο, ο τρόπος γέννησης και ο τρόπος σίτισης δεν επηρεάζουν την εμφάνιση των κολικών. Επιπλέον φαίνεται ότι τα μωρά που είχαν κολικούς δεν παρουσιάζουν διαφορές στην ανάπτυξη σε σχέση με τα υπόλοιπα.
Όλα τα μωρά κλαίνε, όμως το μωρό σας μπορεί να έχει κολικούς αν κλαίει περισσότερο από 3 ώρες την ημέρα, τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα για μια βδομάδα και είναι κατά τα άλλα υγιές και μεγαλώνει καλά.
Το κλάμα συνήθως εμφανίζεται πιο συχνά το απόγευμα και το βράδυ. Όταν το μωρό κλαίει λόγω κολικών μπορεί να είναι αρκετά πιο δύσκολο να το καθησυχάσετε, να σφίγγει τις γροθιές του, να κοκκινίζει στο πρόσωπο ή να φέρνει τα γόνατά του προς την κοιλίτσα. Μπορεί επίσης να ακούγεται σαν να γουργουρίζει η κοιλιά του ή να έχει πολλά αέρια.
Η βρεφική κολική είναι μια συχνή κατάσταση που προκαλεί έντονη δυσφορία και παρατεταμένο κλάμα στα μωρά, συνήθως μέσα στις πρώτες εβδομάδες ζωής. Η ακριβής αιτία των κολικών δεν έχει αποσαφηνιστεί, αλλά η επικρατούσα άποψη είναι ότι πρόκειται για έντονη αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα και στη διαδικασία προσαρμογής του μωρού στο νέο περιβάλλον εκτός μήτρας, γνωστό και ως “τέταρτο τρίμηνο”.
Αλλοι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι μεταξύ άλλων το ανώριμο πεπτικό σύστημα, τα αέρια, η υπερευαισθησία σε ερεθίσματα και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Σε κάποια βρέφη, η διατροφή της μητέρας (όπως η κατανάλωση γάλακτος αγελάδας) ενδέχεται να επιδεινώνει τα συμπτώματα. Άλλες θεωρίες εστιάζουν σε ορμονικές αλλαγές στο έντερο, στο μικροβίωμα ή ακόμη και σε γενετική προδιάθεση. Αν και πολλές υποθέσεις έχουν διατυπωθεί, καμία δεν έχει επιβεβαιωθεί απόλυτα, και γι’ αυτό οι κολικοί παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ένα φυσιολογικό αλλά δύσκολο στάδιο προσαρμογής.
Η κατανόηση ότι οι κολικοί είναι μια φυσιολογική διαδικασία προσαρμογής και όχι ασθένεια, είναι το πρώτο βήμα για να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας. Οι παρακάτω πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν το μωρό σας να ηρεμήσει και να μειωθεί η ένταση του κλάματος:
Αγκαλιά, βόλτα και τρυφερότητα: Κρατήστε το μωρό στην αγκαλιά σας, ζεστό και ήρεμο, προσφέροντάς του την ασφάλεια που χρειάζεται. Το απαλό κούνημα και ο ήχος της φωνής σας βοηθούν σημαντικά.
Σωστός τρόπος σίτισης και συχνό ρέψιμο: Βοηθά το μωρό να απελευθερωθεί από τυχόν παγιδευμένο αέρα που μπορεί να του προκαλεί δυσφορία.
Ήσυχο περιβάλλον, λευκός ήχος: Προσπαθήστε να περιορίσετε τους έντονους ήχους και το δυνατό φως που μπορεί να προκαλέσουν υπερδιέγερση. Οι λεγόμενοι λευκοί ήχοι μπορεί επίσης να δημιουργήσουν μία αίσθηση ασφάλειας και να ανακουφίσουν το βρέφος.
Ζεστό μπάνιο: Μια ευχάριστη εμπειρία που συχνά ηρεμεί το μωρό.
Μασάζ στην κοιλίτσα: Με απαλές κυκλικές κινήσεις μπορεί να βοηθήσει στην αποβολή των αερίων και στη χαλάρωση.
Χρήση πιπίλας: Μπορεί να βοηθήσει στην ηρεμία, καθώς το αντανακλαστικό του θηλασμού είναι καθησυχαστικό για το μωρό.
Σε περίπτωση που το κλάμα είναι εξαιρετικά έντονο ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο για να αποκλειστούν άλλες αιτίες.
Αποφύγετε να χορηγείτε οποιοδήποτε φαρμακευτικό σκεύασμα, σταγόνες, τσάγια, βότανα ή "φυσικά" προϊόντα για την ανακούφιση των κολικών χωρίς πρώτα να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. Παρότι είναι κατανοητή η επιθυμία να βοηθήσετε το μωρό σας να ηρεμήσει, πολλά από αυτά τα προϊόντα είτε δεν έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα είτε μπορεί να μην είναι ασφαλή για τόσο μικρές ηλικίες.
Ακόμα και συμπληρώματα που παρουσιάζονται ως "φυσικά", ενδέχεται να περιέχουν ουσίες που δεν ενδείκνυνται για βρέφη ή που μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Σε κάθε περίπτωση, η καθοδήγηση από έναν επαγγελματία υγείας είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η ευεξία του μωρού σας.
Η τρυφερή υπομονή και η στοργική φροντίδα παραμένουν η πιο ασφαλής «θεραπεία» για αυτή τη μεταβατική περίοδο.
Μπορεί να υπάρξουν στιγμές που το συνεχόμενο κλάμα σάς φέρνει στα όριά σας — και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Όμως, όσο εξαντλημένοι κι αν αισθάνεστε, είναι πολύ σημαντικό ποτέ να μην ταρακουνάτε το μωρό σας.
Το ταρακούνημα, ακόμη και για λίγα δευτερόλεπτα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες, ένα φαινόμενο γνωστό ως Σύνδρομο Ανατάραξης Βρέφους (Shaken Baby Syndrome). Αν νιώσετε ότι φτάνετε στα όριά σας, αφήστε το μωρό σε ασφαλές σημείο (στην κούνια του) και πάρτε λίγα λεπτά για να ηρεμήσετε. Ζητήστε βοήθεια — από σύντροφο, οικογένεια ή επαγγελματία υγείας.
Το να φροντίζετε και τον εαυτό σας είναι κομμάτι της φροντίδας του μωρού.
Οι κολικοί υποχωρούν συνήθως από μόνοι τους μέσα σε 3 με 4 μήνες. Μέχρι τότε, η υπομονή, η τρυφερότητα και η κατανόηση είναι τα πιο σημαντικά «όπλα» των γονιών.
Να θυμάστε πως κάθε κλάμα, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, είναι ο τρόπος που το μωρό σας επικοινωνεί μαζί σας και ζητάει την αγάπη και την ασφάλεια που μόνο εσείς μπορείτε να του δώσετε. Αυτές οι πρώτες δύσκολες στιγμές περνούν γρήγορα και σύντομα το μικρό σας θα σας χαρίσει τα πιο τρυφερά του χαμόγελα, γεμάτα αγάπη και χαρά!
H Παιδίατρος δέχεται κατόπιν ραντεβού στο ιατρείο της στην οδό Λεωφόρος Δημοκρατίας 36 στα Μελίσσια. Υπάρχει η δυνατότητα εξέτασης σε ώρες εκτός λειτουργίας του ιατρείου, καθώς και κατ΄οίκον εξέτασης κατόπιν συνεννόησης. Τα ραντεβού πραγματοποιούνται στην Ελληνική, Αγγλική και Γερμανική γλώσσα.
